Do niedawna duży problem dla podatników stanowiło opodatkowanie garaży. Były opodatkowane różnymi stawkami podatku od nieruchomości w zależności od tego, czy garaż stanowi odrębną nieruchomość, czy też pomieszczenie przynależne do mieszkania. Ta niekorzystna dla podatników sytuacja uległa zmianie.
W przypadku gdygaraż znajduje się w odrębnym budynku, dla którego została założona odrębna księga wieczysta, obowiązywała wyższa stawka podatku od nieruchomości, właściwa dla budynków pozostałych. Natomiast podatnicy, których miejsce postojowe/garaż znajduje się w tym samym budynku, co mieszkanie płacili niższą stawkę podatku od nieruchomości, właściwą dla budynków mieszkalnych.
Podatnicy pisali skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich, w których skarżyli się na zasady opodatkowania garaży. Podkreślali, że niezależnie czy garaż jest nieruchomością odrębną, czy nie, pełni tę samą funkcję. W ocenie podatników obecny zróżnicowanie opodatkowania garaży jest krzywdzące, ponieważ to deweloper decyduje, czy miejsce postojowe będzie stanowiło lokal mieszkalny jako pomieszczenie przynależne do lokalu mieszkalnego, czy też jako udział we współwłasności garażu stanowiącego odrębną nieruchomość.
Sądy o opodatkowaniu garaży
Podatnikom nie pomagało rozbieżne stanowisko sądów administracyjnych w sprawie opodatkowania garaży. W sprawie garaży, które są częścią budynku mieszkalnego w orzecznictwie sądów administracyjnych występowały dwa rozbieżne stanowiska. Według pierwszego skoro garaż jest w bryle budynku, jest powiązany z funkcją mieszkalną, dlatego powinien być opodatkowany według stawki jak dla budynków mieszkalnych lub ich części. Orzekł tak np. Naczelny Sąd Administracyjny z wyroku z 12 października 2011 r., sygn. akt FSK 733/10, czy też Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy z 28 lipca 2009 r., sygn. akt I SA/Bd 346/09. Według drugiego stanowiska mimo, że garaż znajduje się w tym samym budynku, nie pełni funkcji mieszkalnej, dlatego powinien być opodatkowany stawką wyższą, przewidzianą dla budynków i ich części. Orzekł tak między innymi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 6 października 2010 r., sygn. akt I SA/Sz 508/10 oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 28 września 2011, sygn. akt I SA/Bd 456/11.
Z uwagi na wskazane wyżej rozbieżne stanowiska sądów administracyjnych Naczelny Sąd Administracyjny wydał 27 lutego 2012 r., sygn. akt II FPS 4/11 uchwałę w składzie siedmiu sędziów niekorzystną dla podatników, w której orzekł, że garaż stanowiący przedmiot odrębnej własności usytuowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według stawki wyższej, przewidzianej dla budynków i ich części pozostałych. NSA stwierdził, że garaż nie spełnia funkcji mieszkalnych. W sytuacji, gdy stanowi on odrębny od innych części budynku, przedmiot opodatkowania nie dzieli losu innych części tego budynku (mieszkalnych), nawet jeżeli cały budynek ma charakter mieszkalny.
W praktyce zdarza się, że właścicielami lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość w postaci garażu są osoby fizyczne, które nie są właścicielami samodzielnych lokali mieszkalnych znajdujących się w budynku mieszkalnym wielorodzinnym. W takiej sytuacji brak jest uzasadnienia, aby podatek od nieruchomości w stawce przewidzianej dla budynków mieszkalnych płaciły osoby będące wyłącznie właścicielami samego garażu, który nie pełni funkcji mieszkalnej – uznał Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 27 lutego 2012 r., sygn. akt II FPS 4/11.
Stanowisko Ministerstwa Finansów w sprawie podatku od garaży
W kwestii wprowadzenia jednolitej stawki podatku od nieruchomości od garaży Ministerstwo Finansów przez lata twierdziło, że ujednolicenie opodatkowania garaży nie jest celowe. Zdaniem resortu finansów spowodowałoby to ubytek dochodów gmin, które należałoby uzupełnić.
Opodatkowanie garaży według obecnych przepisów
19 listopada 2024 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 1757). Wyeliminowała ona różnice w opodatkowaniu garaży w budynkach mieszkalnych.
Art. 1a pkt 2c tej wskazanej wyżej nowelizacji wprost przewiduje, że za część mieszkalną budynku mieszkalnego uznaje się także pomieszczenie przeznaczone do przechowywania pojazdów w tym budynku. Oznacza to, że w obecnym stanie prawnym garaże zarówno wielostanowiskowe, jak i jednostanowiskowe, które znajdują się w budynkach mieszkalnych, są traktowane jak część mieszkalną budynku. Zatem garaże, które nie są wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej są opodatkowane na tych samych zasadach, co inne pomieszczenia mieszkalne.
Obecnie maksymalna stawka podatku od garażu wynosi 1,19 za mkw.
Autorka wpisu: Aneta Mościcka